کتابدارانه ها
لغتنامه منهای حق مولف
دومين فرصت مطالعاتی
شنيده های موثق گفته اند که پس از بازگشت دکتر فرج پهلو از کانادا عزيمت دکتر عصاره به فرصت مطالعاتی به کشور امريکا قطعی شده است. احتمالا اين سفر برای مدت زمان نه ماه باشد. ضمن اينکه ... که اهل سرزمين عجايب(نه از نوع بچه گانه اش!) و ديار ۷۲ ملت است هم اصراردارد که حتما برای فرصت مطالعاتی خود به ايران بيايد!
آينده نمايه سازی استنادی( قسمت پايانی)
هنک موئد[1] در یادداشت خود در مجله نیچر[2] (3) یک نرخ اشتباه 7 درصدی را بر اساس استفاده از یک روند خودکار برای هماهنگی داده های منبع موسسه اطلاعات علمی با فایل ارجاع مورد استناد، مطرح می نماید. این موارد شامل خطاها در صفحه گذاری به واسطه استناد از صفحه ای غیر از صفحه اول می باشد. همچنانکه غالباً نمونه ای از آن در شیمی وجود داشته است. با این حال، برخی مطالعات داخلی در موسسه اطلاعات علمی صورت گرفته که ممکن است شما به آن علاقه مند باشید. بیشترین استناد در طول تاریخ علم به مقاله اولیور اچ. لوری و دیگران[3] با میزان 270 هزار با استناد صورت گرفته است. ( این مقاله و حدود 3 یا 4 مقاله دیگر، بیش از 100 هزار مرتبه مورد استناد قرار گرفته اند.)<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
ده هزار استناد افزوده به مقاله لوری، حدود 4 درصد در برگیرنده متغیرها و خطاهاست. ممکن است این سئوال مطرح شود که چه کسی می خواهد مقاله ای با این همه میزان استفاده از آن را بازیابی کند اما در یک جستجوی ترکیبی با کلیدواژه ها یا سایر مقالات مورد استناد، همچون یک جستجوی هم استنادی که منطقی و قابل قبول می باشد. این مثال چگونه می تواند یک نمونه باشد؟ لازم است تا نمونه های دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرند. در اینجا منابعی گسترده درباره نرخهای اشتباه وجود دارد اما هر نویسنده ممکن است به شیوه ای متفاوت اشتباهات را تعریف نماید. همانطور که من در مقاله خود نیز راجع به آن بحث کرده ام تعداد اندکی از این خطاها منابع بازیابی در Web Of Knowledgeمی شوند.
در رشته های هنر و علوم انسانی، انتظار ارقام بسیار کمتری را برای مقالات مجلات داشتم اما در وارسی کتابهای مورد استناد، فرد مجبور است استفاده های مختلف را به اختصارات عنوان کتاب و نیز استنادهای صفحات انفرادی را محاسبه نماید.
س: هم اینک میزان گستردگی " واژه نامه همیشگی[4]" شما که شامل منابع معتبر و اطلاعاتی که توسط موسسه اطلاعات علمی اصلاح/غلط گیری شده اند می باشد چقدر است؟ آیا شما کماکان ایده تسهیلات استنادی ملی برای نویسندگان جهت اصلاح استنادهای آنها که ممکن است با Cross-Ref همکاری کنند، و حدود ده میلیون شناسگر موضوعی دیجیتال( علاوه بر عناصر داده های کتابشناختی سنتی) که می تواند به صورت رایگان ( در هرباریکی) توسط هرکسی قابل دسترسی باشد در سر می پرورانید؟
ج: معادل پيشرفته ((واژه نامه هميشگي)) كه در مقاله ام گزارش شده حدود 5/33 ميليون مي باشد كه حتي بيشتر از مقولات منبع سياهه شده براي نمايه استنادي علوم- نمايه استنادي علوم اجتماعي و نمايه استنادي هنر و علوم انساني است كه در طي سالهاي 1945-2003 حدود 8/32ميليون دلار هزينه صرف آنها شد.
گسترش Cross-Ref نهايت آرزوي ماست اما بعيد است كه چيزي شبيه به تسهيلات استنادي ملي[5] شود.Cross-Ref از DOI براي يافتن متن كامل از يك مقاله ساده استفاده مي كند. موسسه اطلاعات علمي نيز از DOI استفاده مي كند و باهم به وسيله Web feat قادرند كه تمام پايگاههاي اطلاعاتي موجود در هر موسه را ادغام سازند. افراد نباید فرایند اصلاح خطا را پیش پا افتاده و جزئی بدانند. اکثر کاربران از اینکه چه تعداد اشتباه قبلاً اصلاح شده آگاهی ندارند. به علاوه موسسه اطلاعات علمی اخیرا فرایند ویرایش را تقویت نموده است به طوریکه در سال 2004 اصلاحات بیشتری صورت خواهد گرفت. با این حال، اگر خوانندگان خطاهای جدی را WOS می دانند، نباید در آگاه کردن من تردیدی به خود راه دهند و هرتلاش معقولانه ای برای اصلاح آن خطاها صورت خواهد گرفت. این مسئله به خصوص هنگامی اهمیت پیدا می کند که مقاله مورد نیاز دارای بیشترین دریافتی باشد.
س: هرچند که من برنامه ها و بیانیه های راهبردی را می بینم که مرتباً مطرح می شوند، لیکن ذکر این مسئله لذت بخش است که آنها برای چندین دهه اجرا شوند. در حال حاضر، برای ترویج و افزایش و گسترش نمایه های استنادی در عصر وب، چه ایده های تازه ای دارید؟
ج: درآینده امیدوارم که نمایه های استنادی ملی همانند نمایه استنادی چینی یا نمایه استنادی برزیلی برای دیگر مناطق جهان نیز در دسترس باشند. آنها به صورت آرمانی باید ترجمه های انگلیسی عنوان و چکیده های محلی را در بر بگیرند. امیدوارم در آینده نظامهای ترجمه مکانیکی به کاربران غیر انگلیسی زبان با عناوینی به زبان آنها عرضه نمایند. همچنین تمایل دارم تا نمایه سازی استنادی کتابهای منبع و رساله ها را ببینم، این این مسئله ای است که باید در آینده راجع به آن بحث شود. بگذارید تا در مورد HistCite گسترشی که من شخصاً با همکاران روسی خود، الکساندر پودفکین[6] و ولادیمیر ایستومین[7] برای گسترش ساده مدیریت برون داد از جستجوهای World of Knowledge(WOK) بر عهده گرفتم صحبت کنم. خوانندگان شما می توانند به مقالات موجود در HistCite در وب سایت منhttp://eugenegarfield.org و نیز پایگاه های اطلاعاتی متعدد HistCite دسترسی داشته باشند: http://garfield.library.upenn.edu/hiscite. HisCite برای کاربر، راهی ساده جهت شناسایی منابع هسته بازیابی شده در یک سیاهه علامت گذاری WOK فراهم می سازد و مواد را در یک نظم گاهشمار خالص تنظیم می نماید که WOS هم اینک تقریباً نظم معکوس-گاهشمارنده انجام می دهد. HisCite همچنین به کاربر کمک می کند تا تغییرات را در ارجاعات مورد استناد ویرایش نماید. در نهایت این پایگاه نمودارهایی(نقشه هایی) از منابع کلیدی برای کمک به تجسم فکری در جهت ارزیابی یک عنوان و مرور تکامل موضوعی تولید می کند.